Nu we zo’n 1,5 jaar voor de meest ingrijpende hervorming van de zorg van de laatste decennia staan, wordt er door beleidsbepalers, gemeenten en zorginstellingen veel gepraat over dit onderwerp. Kenmerkend hiervoor is dat dit vaak bespiegelingen zijn op macro economisch niveau. De echte consequenties voor de stakeholders blijven in deze gesprekken en artikelen vaak onderbelicht. Ook de politiek raakt de kern in mijn ogen niet, getuige ook het recente Kamerdebat waarin de staatssecretaris de plannen verdedigde.
Toch gaat deze hervorming enorme consequenties hebben voor de verschillende bestuurslagen. Hoe ziet de hervorming er in grote lijnen uit. Vanaf 2015 wordt de zorg grofweg door 3 bestuurslagen bestuurd en gefinancierd.
Gemeenten: zorg aan huis
Gemeenten gaan zorgen voor de begeleiding en persoonlijke verzorging aan huis. Zoals hulp bij aan- en uitkleden en haren wassen. Huishoudelijke hulp wordt alleen nog door de gemeente betaald als u een laag inkomen heeft.
Zorgverzekeraars: medische zorg
Medische zorg, zoals verpleging en langdurige geestelijke gezondheidszorg, wordt geregeld in de zorgverzekering.
Rijksoverheid: langdurige zorg
De Rijksoverheid blijft verantwoordelijk voor de langdurige zorg. Daarmee wordt de zwaardere zorg voor ouderen en gehandicapten in instellingen bedoeld. Die zorg blijft vergoed uit de AWBZ. Cliënten gaan wel een hogere eigen bijdrage betalen.
De grootste aanpassing voor zowel zorginstellingen, cliënten als gemeentes, zit in de verschuiving van huishoudelijke hulp en persoonlijke verzorging naar de regie van de gemeente. Tegelijkertijd met deze verschuiving wordt er een grote budgetkorting doorgevoerd die deels wordt opgevangen door een hogere eigen bijdrage en het feit dat huishoudelijke hulp niet meer wordt vergoed.
Beschikken gemeenten wel over de juiste informatie? De rol van Business Intelligence bij preventieve zorg!
Het adagium voor deze verschuiving is dat de gemeenten hun burgers beter kennen en daardoor beter in staat zijn de zorg dichtbij de burger en meer op maat aan te bieden. Zo op dat eerste gezicht klinkt dat nog heel plausibel, maar wanneer je er iets langer over nadenkt dringt zich toch snel de vraag op of dat echt zo is, en zo ja wat hebben de gemeenten dan nodig om deze rol goed te kunnen spelen. Zo moeten gemeentes over voorspellende data beschikken, zodat ze hun budgetten goed kunnen plannen en doelmatig in kunnen zetten. Dat betekent dus dat ze een dwarsdoorsnede van de gemeentelijke bevolking moeten hebben om te kunnen voorspellen welke gezondheidsproblemen zich de komende jaren aandienen en in welke mate. Koppeling van bestanden met zorginstellingen en een goede Business Intelligence omgeving zijn hiervoor uiteraard onontbeerlijk. Tegelijkertijd moeten burgers de bereidheid hebben om deze gegevens actief te delen en te onderhouden, zodat alle betrokken partijen hiermee betere zorg aan kunnen bieden aan de burgers. Dit lijkt overigens een kans te bieden aan een doorbraak van preventieve gezondheidszorg. Gemeentes hebben er nu immers ook financieel voordeel bij wanneer hun burgers gezonder leven en minder aanspraak maken op de zorg. Maar ook hiervoor geldt dat de gemeente in samenwerking met de zorginstellingen moet weten welke preventieve maatregelen in hun situatie de meeste resultaten op gaan leveren. Demografische gegevens en ontwikkelingen, lifestyle issues en medische gegevens leveren stuk voor stuk waardevolle informatie op, waarmee de zorg aan burgers en patiënten echt op een hoger niveau komt. Gecombineerd wordt deze data pas echt van waarde en gaat het geheel vliegen.
Een geïntegreerde aanpak gericht op voorspelbare zorg
Wanneer we de voordelen van de stelselwijziging, en die zijn er zeker, daadwerkelijk willen verzilveren, is het dus van belang dat de data over burgers en patiënten wordt gebundeld, verrijkt en op de juiste wijze geïnterpreteerd kan worden. Pas als aan deze randvoorwaarde is voldaan, gaan gemeentes, zorginstellingen, burgers en verzekeraars een echte ketensamenwerking aan, op weg naar betere, meer voorspelbare zorg die voor een belangrijk deel gericht is op preventie. Dat de inzet van ICT hierbij onontbeerlijk is, is uiteraard evident.
Heeft u op- of aanmerkingen, dan kom ik graag met u in dialoog. Lees voor meer informatie over preventieve zorg ook een van mijn andere blogs, of download voor BI in de zorg onze brochure.
