Een paar maanden geleden hoorde ik een radiobericht dat mijn belangstelling wekte: beter meten en sneller reageren redt levens in de zorg. Althans, dat is hoe ik het Nederlandse onderzoek vertaal dat is uitgevoerd onder leiding van Dr. Arthur R.H. van Zanten, internist-intensivist en medisch manager zorg in Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede. Onder zijn leiding hebben onderzoekers een nieuwe behandelmethode ontwikkeld voor het beter en sneller behandelen van een geconstateerde bloedvergiftiging (sepsis). 3,5 jaar na invoering van deze behandelmethode is bij de deelnemende ziekenhuizen (52) de sterfte door sepsis op de intensive care met bijna 17 procent gedaald.
Een belangrijk resultaat, aangezien sepsis de meest voorkomende doodsoorzaak is op IC’s. 52 IC-afdelingen van Nederlandse ziekenhuizen namen deel aan een programma waarbij een speciale geprotocolleerde behandeling werd toegepast. Tijdigheid is in deze protocollen een van de belangrijkste doelen. Immers, hoe eerder sepsis wordt herkend, hoe groter de overlevingskans van de patiënt.
Het programma liep 3,5 jaar. De deelnemende IC’s gaven in die periode extra aandacht aan zes behandelelementen die binnen zes uur vanaf IC-opname moesten worden gerealiseerd en nog eens vier die binnen 24 uur moesten zijn gerealiseerd. De 52 IC’s realiseerden een daling van de sterfte met 16,7 procent, terwijl de sterfte in de controlegroep van 30 IC’s die op de oude manier bleven werken gelijk bleef.
Eén van de belangrijkste succesfactoren is dat tijdig meten van symptomen die kunnen wijzen op sepsis ertoe leidt dat sepsis eerder wordt herkend. Niet vreemd natuurlijk: hoe eerder je meet, hoe eerder je weet.
Een andere succesfactor was het terugkoppelen van de resultaten. De deelnemende IC’s presteerden in de loop van de 3,5 jaar namelijk steeds beter. Ook dat is niet vreemd, want je doet nog beter je best als je ziet dat het programma zijn vruchten afwerpt.
Data-analyse in de zorg
Met andere woorden: meten, analyseren en terugkoppelen van resultaten leidt tot verbeteringen. Dat is geen rocket science, maar toch moet je ziekenhuizen die dit consequent doen met een lampje zoeken. Alleen ziekenhuizen die op afdelingen of in zorgpaden hier goede resultaten mee halen zijn hier consequent mee bezig.
In dit onderzoek bleven de cijfers niet het domein van de onderzoekers, maar kregen de IC’s te zien hoe zij scoorden. Deze vorm van delen van resultaten is in de zorg nog lang geen gemeengoed. Ziekenhuizen registreren heel veel: voor het management, voor de IGZ, voor allerlei kwaliteitsprogramma’s. Maar slechts heel zelden krijgen degenen die meetgegevens vastleggen – meestal verpleegkundigen – de resultaten te zien. Als je niet weet of een programma werkt, dan inspireert het ook niet om daar je volle aandacht aan te geven.
Big data in de praktijk
Deze gang van zaken constateren we dagelijks. Daar helpen we organisaties ook bij. Een deel van de voorbeelden hebben we verzameld in de whitepaper ‘Van big data in de zorg naar slim informatiegebruik’. Lees hoe u waarde uit data kunt halen die u toch al vastlegt. En hoe u op basis daarvan de werkvloer kunt inspireren het nog beter te doen.
Deze blog is geschreven door Lacko Darazdi.
